Έλεγχος όξινης φωσφατάσης

Ένα δείγμα σπέρματος συνήθως έχει φυσιολογικά όγκο, περισσότερο από 1,5 ml. Υπάρχουν δείγματα όμως με πολύ μικρό όγκο – 0,3 ή 0,5 ml – που δεν έχουν επίσης καθόλου σπερματοζωάρια, παρουσιάζουν δηλαδή αζωοσπερμία. Όταν λοιπόν ο όγκος του δείγματος είναι τόσο μικρός υπάρχει περίπτωση να υπάρχει απόφραξη στο αναπαραγωγικό σύστημα του άνδρα, σε κάποιο σημείο της εκφορητικής οδού, με απλά λόγια να υπάρχει ένα «βουλωμένο» σωληνάκι. Ένας εύκολος τρόπος να διαπιστωθεί η απόφραξη είναι και η μέτρηση της όξινης φωσφατάσης.

Η όξινη φωσφατάση προέρχεται από τον προστάτη, ένα μικρό σε μέγεθος αδένα που έχει σχήμα κάστανου. Ο προστάτης παράγει ένα υγρό που αποτελεί το 30-40% του όγκου της εκσπερμάτισης. Στις εκκρίσεις του προστάτη βρίσκεται η όξινη φωσφατάση, ο ψευδάργυρος, το κιτρικό οξύ και άλλες ουσίες, που έχουν όλες την ίδια διαγνωστική ικανότητα.

Στις περιπτώσεις που η απόφραξη βρίσκεται στους εκσπερματιστικούς πόρους το υγρό που παράγεται από τον προστάτη δεν μπορεί να περάσει, όπως και το υγρό από τις σπερματοδόχους κύστεις. Τότε η ποσότητα της όξινης φωσφατάσης στο σπερματικό πλάσμα θα είναι μηδέν και η μέτρηση της όξινης φωσφατάσης, όπως και η μέτρηση της φρουκτόζης σε αυτές τις περιπτώσεις δίνει ένα σαφές αποτέλεσμα απόφραξης.