Μαθήματα Εργαστηριακής Ανδρολογίας
Υπεύθυνη Μαθημάτων: Θεοδοσία Ζεγκινιάδου, Βιολόγος Αναπαραγωγής M.H.Sc., Ph.D
Το εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, διοργανώνει για ένατη χρονιά μαθήματα με θέμα την Εργαστηριακή Ανδρολογία. Τα μαθήματα έχουν θεωρητικό και πρακτικό μέρος, με την μορφή demo, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση των εξετάσεων που θα αποτελέσουν αληθινό βοήθημα στην/στον κλινικό γιατρό για την διερεύνηση της γονιμότητας.
Τα δύο πρώτα μαθήματα έχουν σαν θέμα το σπερμοδιάγραμμα και στα μαθήματα αυτά γίνεται αναφορά, εκτός από την λεπτομερή αναφορά στη μακροσκοπική εξέταση και σε όλες τις παραμέτρους του σπερμοδιαγράμματος – αριθμός των σπερματοζωαρίων, κινητικότητα, ζωτικότητα και μορφολογία.
Τα επόμενα μαθήματα ασχολούνται με ειδικά θέματα, όπως οι εξετάσεις γενετικής που πρέπει να γίνονται σε Ανδρολογικά περιστατικά, η ιστολογία του όρχι, η μικροβιολογία και η ανοσολογία. Ειδική αναφορά σε ξεχωριστό μάθημα γίνεται στην κρυοσυντήρηση σπέρματος και στην αζωσπερμία.
Το κάθε μάθημα έχει διάρκεια περίπου 7 με 8 ώρες. Τα μαθήματα αρχίζουν στις 10.00 το πρωί με θεωρητικές ομιλίες, ακολουθεί μεσημεριανή διακοπή και συνεχίζουν με το εργαστηριακό μέρος.
Το κόστος για όλη τη σειρά των μαθημάτων είναι 420 Ευρώ. Το ποσό κατατίθεται στον ειδικό λογαριασμό κονδυλίων έρευνας στην Alphabank (ΙΒΑΝ GR0301408020802002001000227) του ΕΚΠΑ-ΕΛΚΕ με υπόδειξη το όνοματεπώνυμο του συμμετέχοντα.
Για την συμμετοχή συμπληρώστε την ακόλουθη φόρμα-αίτηση.
Για περισσότερες πληροφορίες καλείτε το 6977 222336.
1ο μάθημα – Σπερμοδιάγραμμα Μέρος Α
Τα δύο πρώτα μαθήματα γίνονται δια ζώσης λόγω του πρακτικού μέρους. Το κάθε μάθημα έχει διάρκεια περίπου 7 ώρες, αρχίζουν στις 10:00 το πρωί με θεωρητικές ομιλίες, ακολουθεί μεσημεριανή διακοπή και συνεχίζονται με το εργαστηριακό μέρος.
Το θέμα του πρώτου και του δεύτερου μαθήματος είναι το σπερμοδιάγραμμα. Στο θεωρητικό μέρος γίνεται αναφορά στην διερεύνηση της ανδρικής γονιμότητας τόσο από τον ουρολόγο όσο και από τον ενδοκρινολόγο. Για τις περιπτώσεις στις οποίες δεν υπάρχει θεραπεία για τον ανδρικό παράγοντα παρουσιάζονται από τον γυναικολόγο οι διαθέσιμες θεραπείες Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Η ψυχικής υγείας παίζει σημαντικό ρόλο στην υπογονιμότητα και η επίδραση της παρουσιάζεται από ειδική ψυχοθεραπεύτρια.
Στο εργαστηριακό μέρος του πρώτου μαθήματος γίνεται αρχικά αναφορά στον εξοπλισμό του Ανδρολογικού εργαστηρίου. Ακολουθεί λεπτομερής περιγραφή της μακροσκοπικής ανάλυσης του σπέρματος, παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η μέτρηση του αριθμού των σπερματοζωαρίων και των στρογγυλών κυττάρων που μπορεί να υπάρχουν στο δείγμα του σπέρματος καθώς και η διαφοροποίησή τους. Τέλος, για όσους το επιθυμούν υπάρχει διαθέσιμος εξοπλισμός για πρακτική εξάσκηση.
Στο εργαστηριακό μέρος του δεύτερου μαθήματος παρουσιάζεται αρχικά η εκτίμηση της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων με την κατηγοριοποίηση σε 4 τύπους και κατόπιν η εκτίμηση της ζωτικότητας με την μέθοδο της εοσίνης-ωιγκροζίνης και με το υπο-οσμωτικό τεστ. Στην συνέχεια γίνεται εκτενής αναφορά στον τρόπο που γίνεται η χρώση για την μορφολογία των σπερματοζωαρίων και στις πληροφορίες που μπορούμε να πάρουμε από την μορφολογία για την γονιμοποιητική ικανότητα των σπερματοζωαρίων. Τέλος υπάρχει χρόνος για πρακτική άσκηση.
Για περισσότερες πληροφορίες καλείτε το 6977 222336.
| 10:00 – 10:10 | Εισαγωγή | Β. Γοργούλης Καθηγητής ΕΚΠΑ Διευθ/ντης εργαστηρίου |
| 10:10 – 10:50 | Διάλεξη “Υπογονιμότητα στο ζευγάρι: η ματιά του Ενδοκρινολόγου” | Μ. Νικοπούλου Ενδοκρινολόγος Διεθ. Ενδοκ. Έλενα Βενιζέλου |
| 10:50 – 11:00 | Συζήτηση | |
| 11:00 – 11:30 | Διάλεξη “Ανδρική Υπογονιμότητα: η ματιά του Ουρολόγου” | Χ. Ασβέστης Ουρολόγος-Ανδρολόγος |
| 11:30 – 12:00 | Συζήτηση – Διάλειμμα | |
| 12:00 – 12:45 | Διάλεξη “Οι ψυχολογικές διαστάσεις της Ανδρικής Γονιμότητας” | Κ. Χατζηλάκου Ψυχοθεραπεύτρια Εκπαιδεύτρια & Επόπτρια Gestalt |
| 12:45 – 13:00 | Συζήτηση | |
| 13:00 – 14:00 | Μεσημεριανή διακοπή | |
| 14:00 – 17:00 15.15 – 15.30 Καφές | Εργαστηριακό μέρος Το Ανδρολογικό Εργαστήριο-γενικά Το δείγμα του σπέρματος – Υγρή σταγόνα – Μακροσκοπική εξέταση Μέτρηση του αριθμού των σπερμ/ων | Θ. Ζεγκινιάδου Βιολόγος Αναπαραγωγής |
2ο μάθημα – Σπερμοδιάγραμμα Μέρος Β
Τα δύο πρώτα μαθήματα γίνονται δια ζώσης λόγω του πρακτικού μέρους. Το κάθε μάθημα έχει διάρκεια περίπου 7 ώρες, αρχίζουν στις 10:00 το πρωί με θεωρητικές ομιλίες, ακολουθεί μεσημεριανή διακοπή και συνεχίζονται με το εργαστηριακό μέρος.
Το θέμα του πρώτου και του δεύτερου μαθήματος είναι το σπερμοδιάγραμμα. Στο θεωρητικό μέρος γίνεται αναφορά στην διερεύνηση της ανδρικής γονιμότητας τόσο από τον ουρολόγο όσο και από τον ενδοκρινολόγο. Για τις περιπτώσεις στις οποίες δεν υπάρχει θεραπεία για τον ανδρικό παράγοντα παρουσιάζονται από τον γυναικολόγο οι διαθέσιμες θεραπείες Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Η ψυχικής υγείας παίζει σημαντικό ρόλο στην υπογονιμότητα και η επίδραση της παρουσιάζεται από ειδική ψυχοθεραπεύτρια.
Στο εργαστηριακό μέρος του πρώτου μαθήματος γίνεται αρχικά αναφορά στον εξοπλισμό του Ανδρολογικού εργαστηρίου. Ακολουθεί λεπτομερής περιγραφή της μακροσκοπικής ανάλυσης του σπέρματος, παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η μέτρηση του αριθμού των σπερματοζωαρίων και των στρογγυλών κυττάρων που μπορεί να υπάρχουν στο δείγμα του σπέρματος καθώς και η διαφοροποίησή τους. Τέλος, για όσους το επιθυμούν υπάρχει διαθέσιμος εξοπλισμός για πρακτική εξάσκηση.
Στο εργαστηριακό μέρος του δεύτερου μαθήματος παρουσιάζεται αρχικά η εκτίμηση της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων με την κατηγοριοποίηση σε 4 τύπους και κατόπιν η εκτίμηση της ζωτικότητας με την μέθοδο της εοσίνης-ωιγκροζίνης και με το υπο-οσμωτικό τεστ. Στην συνέχεια γίνεται εκτενής αναφορά στον τρόπο που γίνεται η χρώση για την μορφολογία των σπερματοζωαρίων και στις πληροφορίες που μπορούμε να πάρουμε από την μορφολογία για την γονιμοποιητική ικανότητα των σπερματοζωαρίων. Τέλος υπάρχει χρόνος για πρακτική άσκηση.
| 10:00 – 10:05 | Εισαγωγή | Β. Γοργούλης Καθ. ΕΚΠΑ Διεθ. Εργαστηρίου |
| 10:05 – 10:35 | Διάλεξη «Ανδρική Υπογονιμότητα και Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή» | Θανάσης Παππάς M.D. Ph. D. |
| 10:35 – 11:30 | Παρουσίαση περιστατικών | Θανάσης Παππάς M.D. Ph. D. |
| 11: 30 – 12:00 | Διάλειμμα | |
| 12:30 – 13:30 | Παρουσίαση περιστατικών | Γ. Βακαλόπουλος Ουρολόγος Καθ. Ανδρολογίας ΑΠΘ Γ. Κανάκης Ενδοκρ. – Κλ. Ανδρολόγος Επιμελητής ΝΝΑ |
| 13:30 – 14:30 | Μεσημεριανή διακοπή | |
| 14:30 – 17:00 15.30 – 15.45 Καφές | Εργαστηριακό μέρος Μέτρηση της κινητικότητας και ζωτικότητας των σπερμ/ων Εκτίμηση της μορφολογίας των σπερμ/ων | Θ. Ζεγκινιάδου Βιολόγος Αναπαραγωγής |
3ο μάθημα – Γενετική & Κρυοσυντήρηση στην Ανδρική Γονιμότητα
Υπεύθυνη Μαθημάτων: Θεοδοσία Ζεγκινιάδου
Το μάθημα αυτό θα γίνει διαδικτυακά.
Στον άνδρα πάντοτε ο έλεγχος αρχίζει με το σπερμοδιάγραμμα. Τις περισσότερες φορές όμως, για την σωστή διερεύνηση της ανδρικής γονιμότητας, χρειάζεται να γίνει πιο ενδελεχής έλεγχος. Ο έλεγχος στο DNA των σπερματοζωαρίων αποτελεί πλέον μια εξέταση ρουτίνας, που έχει να δώσει χρήσιμες πληροφορίες. Όπως επίσης και ο καρυότυπος, που θα αποκαλύψει τις περιπτώσεις στις οποίες η υπογονιμότητα οφείλεται σε χρωμοσωμική ανωμαλία. Στο μάθημα αυτό θα συζητηθούν η κατάτμηση του DNA των σπερματοζωαρίων, οι χρωμοσωμικές ανωμαλίες και οι μονογονιδιακές αλλοιώσεις που προκαλούν υπογονιμότητα.
Στο εργαστηριακό μέρος το θέμα είναι η κρυοσυντήρηση, που αποτελεί μια μέθοδο διατήρησης της βιωσιμότητας των κυττάρων για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Η κρυοσυντήρηση σπέρματος είναι απαραίτητη σε περιστατικά στα οποία η αγωγή για κακοήθεια ή για άλλη νόσο θα επηρεάσει αρνητικά την γονιμοποιητική ικανότητα του ατόμου. Όπως και στις αζωοσπερμίες, όπου, μετά από βιοψία στον όρχι, γίνεται κατάψυξη του ορχικού ιστού για χρήση του σε εξωσωματική γονιμοποίηση. Παράλληλα η κρυοσυντήρηση των ωαρίων και των εμβρύων αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.
| 10:00 – 10:05 | Εισαγωγή | |
| 10:05 – 10:20 | Διάλεξη “Το DNA των σπερματοζωαρίων” | Θεοδοσία Ζεγκινιάδου M.H.Sc., Ph.D. Βιολόγος Αναπαραγωγής |
| 10:20 – 10:50 | Διάλεξη ” Χρωμοσωμικά αίτια στην Ανδρική Υπογονιμότητα “ | Χαρούλα Τσαρουχά Ph.D. Κυτταρογενετίστρια |
| 11:50 – 11:00 | Ερωτήσεις | |
| 11:00 – 11:30 | Διάλεξη “Μονογονιδιακές διαταραχές στην Ανδρική Υπογονιμότητα” | Δανάη Παλαιολόγου Ph.D. Γενετίστρια |
| 11:30 – 11:40 | Συζήτηση | |
| 11:40 – 12:00 | Διάλειμμα | |
| 12:00 – 13:00 | Παρουσίαση περιστατικών | Ν. Πετρογιάννης Γυναικολόγος Διευθυντής ΜΙΥΑ ΝΝΑ |
| 13:40 – 13:15 | Διάλειμμα | |
| 13:15 – 15:00 Καφές στις 15.30 | Εργαστηριακό μέρος Κρυοσυντήρηση σπέρματος και ορχικού ιστού Κρυοσυντήρηση ωαρίων και εμβρύων | Δ. Τζανακάκη Κλινική Εμβρυολόγος-Αρεταίειο Μ. Σιμοπούλου Εμβρυολόγος-Γενετίστρια Αν. Καθ. ΕΚΠΑ |
4ο μάθημα – Νεοπλασίες & Ανοσολογία: Η επίδραση στην γονιμότητα του άνδρα
ΜΑΘΗΜΑ 4
Υπεύθυνη Μαθημάτων: Θεοδοσία Ζεγκινιάδου
Στο μάθημα αυτό θα συζητηθούν οι μορφές κακοήθειας του όρχι και οι θεραπείες τους, που μπορεί να προκαλέσουν υπογονιμότητα. Αναφορά θα γίνει επίσης και στις μορφές κακοήθειας σε ανήλικα αγόρια και στον μοναδικό τρόπο για την διατήρηση της γονιμότητάς τους. Στην συνέχεια ο κ. Τσιλιβάκος θα παρουσιάσει τους ανοσολογικούς παράγοντες που επηρεάζουν την γονιμότητα του ζευγαριού και τις επιγενετικές αλλαγές που εμφανίζονται στο δείγμα του σπέρματος. Το μάθημα θα ολοκληρωθεί με συζήτηση περιστατικών.
| 10:00 – 10:10 | Εισαγωγή | Θ. Ζεγκινιάδου Βιολόγος Αναπαραγωγής |
| 10:10 – 10:30 | Διάλεξη “Νεοπλασίες του όρχι στον ενήλικα” | Β. Πρωτογέρου Ουρολόγος Καθ. ΕΚΠΑ |
| 10:30 – 11:00 | Διάλεξη “Διατήρηση της γονιμότητας στα παιδιά που νοσούν” | Τ.Β.Α. |
| 11:00 – 11:15 | Ερωτήσεις | |
| 11:15 – 12:00 | Διάλειμμα | |
| 12:00 – 13:00 | Διάλεξη α) Ανοσολογική αιτιολογία υπογονιμότητας και η σχέση της με ενδοκυττάριους μολυσματικούς παράγοντες β) Επίπτωση του ιξώδους στο σπέρμα | Β. Τσιλιβάκος MD,Ph.D. Παθολογοανατόμος – Περιγεννητικός Ανοσολόγος |
| 13:00 – 13:15 | Συζήτηση | |
| 13:15 – 13:45 | Διάλεξη “Επιγενετική και σπέρμα” | Β. Τσιλιβάκος MD,Ph.D. Παθολογοανατόμος – Περιγεννητικός Ανοσολόγος |
| 13:45 – 14:00 | Συζήτηση | |
| 14:00 – 14:30 | Μεσημεριανή διακοπή | |
| 14:30 – 16:30 | Εργαστηριακό μέρος Παρουσίαση περιστατικών Από το εργαστήριο στην πράξη | Β. Τσιλιβάκος Θ. Ζεγκινιάδου |
5ο μάθημα – Μικροβιολογία και Ιστολογία του Αδρικού γεννητικού συστήματος
Υπεύθυνη Μαθημάτων: Θεοδοσία Ζεγκινιάδου
Το μάθημα αυτό θα γίνει διαδικτυακά.
Ο έλεγχος των μικροβίων έχει την θέση του στον έλεγχο της γονιμότητας του άντρα. Σε αυτό το μάθημα θα γίνει αναφορά σε αερόβια, αναερόβια μικρόβια και ενδοκυττάρια παθογόνα και στην ενδεδειγμένη μέθοδο για την ανίχνευσή τους, ώστε να ακολουθείται η κατάλληλη θεραπεία. Με δεδομένο ότι πλεον η ηλικία που θα γίνει κάποιος γονέας έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια θα γίνει αναφορά και στην γονιμότητα των ανδρών με ηλικία μεγαλύτερη των 50 χρονών.
Ο ρόλος του παθολογοανατομικού εργαστηρίου είναι ιδιαίτερα σημαντικός στη σωστή διάγνωση πολλών κλινικών καταστάσεων. Στο τελευταίο αυτό μάθημα, ο παθολογοανατόμος θα αναπτύξει όλες τις πληροφορίες που μας δίνουν τα ιστολογικά παρασκευάσματα. Στη συνέχεια θα γίνει λεπτομερής αναφορά στα διάφορα ιστολογικά πρότυπα που εμφανίζονται στις περιπτώσεις της Ανδρικής Υπογονιμότητας.
| 10:00 -10:10 | Εισαγωγή | Θ. Ζεγκινιάδου Βιολόγος Αναπαραγωγής |
| 10:10 –10:40 | Διάλεξη “Λοιμώξεις του υπογόνιμου ζεύγους” | Γ. Γεωργούλιας Βιοπαθολόγος MD |
| 10:40 –11:30 | Διάλεξη Παρουσίαση περιστατικών | Γ. Γεωργούλιας Βιοπαθολόγος MD |
| 11:30 –12:00 | Συζήτηση | |
| 12:00 –12:30 | Διάλεξη “Πατρότητα σε προχωρημένη ηλικία” | Δ. Γουλής Ενδοκρινολόγος, Καθ. ΑΠΘ |
| 12:30 –13:00 | Μεσημεριανή διακοπή | |
| 13:00 –13:45 | Διάλεξη “Ο ρόλος του παθολογοανατόμου στην Ανδρική Γονιμότητα” | Δ. Γούτας Iατρός-Ιστοπαθολόγος Συν. Α’ Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής ΕΚΠΑ |
| 13:45 –14:00 | Ερωτήσεις | |
| 14:00 –15:00 | Μεσημεριανή διακοπή | |
| 14:00 –16:00 | Παρουσίαση περιστατικών Ιστοπαθολογία όρχεως – Μικροσκόπηση ιστολογικών πλακιδίων ορχικών βιοψιών | Δ. Γούτας Iατρός-Ιστοπαθολόγος Συν. Α’ Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής ΕΚΠΑ |