Μαθήματα Εργαστηριακής Ανδρολογίας
Υπεύθυνη Μαθημάτων: Θεοδοσία Ζεγκινιάδου, Βιολόγος Αναπαραγωγής M.H.Sc., Ph.D
Το εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, διοργανώνει από το 2013 μαθήματα με θέμα την Εργαστηριακή Ανδρολογία. Τα μαθήματα καλύπτουν όλη την γκάμα των εργαστηριακών εξετάσεων που παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες στην διερεύνηση της Ανδρικής Γονιμότητας.
Τα μαθήματα ξεκινούν με θεωρητικό μέρος με την θέση που έχει ο Ουρολόγος η ο Ενδοκρινολόγος στον έλεγχο της γονιμότητας του άνδρα, όπως και ο Γυναικολόγος για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει θεραπεία και την λύση θα δώσει η Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή.
Τα επόμενα μαθήματα ασχολούνται με άλλες κατηγορίες εργαστηριακών τεστ, όπως οι εξετάσεις γενετικής που πρέπει να γίνονται σε Ανδρολογικά περιστατικά, η μικροβιολογία, η ανοσολογία και η ιστολογία του όρχι. Αναφορά γίνεται επίσης στην αζωοσπερμία και στους τρόπους κρυοσυντήρησης των γαμετών και των εμβρύων. Παράλληλα θα γίνει παρουσίαση των μεθόδων στατιστικής που είναι απαραίτητες για τις μετρήσεις καθώς και ο ρόλος της ψυχολογίας στην γονιμότητα.
Κάθε μάθημα έχει και πρακτικό μέρος, με hands-on εξάσκηση στις παραμέτρους του σπερμοδιαγράμματος. Μακροσκοπική εξέταση, αριθμός των σπερματοζωαρίων, κινητικότητα, ζωτικότητα και μορφολογία θα συζητηθούν με λεπτομέρειες και αναφορά θα γίνει στον ποιοτικό έλεγχο που εξασφαλίζει την ποιότητα του αποτελέσματος.
Το κάθε μάθημα έχει διάρκεια περίπου 7 με 8 ώρες. Τα μαθήματα αρχίζουν στις 10.00 το πρωί με θεωρητικές ομιλίες, ακολουθεί μεσημεριανή διακοπή και συνεχίζουν με το εργαστηριακό μέρος.
Το κόστος για όλη τη σειρά των μαθημάτων είναι 420 Ευρώ. Το ποσό κατατίθεται στον ειδικό λογαριασμό κονδυλίων έρευνας στην Alphabank (ΙΒΑΝ GR0301408020802002001000227) του ΕΚΠΑ-ΕΛΚΕ με υπόδειξη το όνοματεπώνυμο του συμμετέχοντα.
Για περισσότερες πληροφορίες καλείτε το 6977 222336.
ΜΑΘΗΜΑ 1ο – 18 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2025
Στο θεωρητικό μέρος του πρώτου μαθήματος γίνεται αναφορά στην διερεύνηση της ανδρικής γονιμότητας τόσο από τον Ουρολόγο όσο και από τον Ενδοκρινολόγο. Ακολουθεί η παρουσίαση από τον Γυναικολόγο με τις διαθέσιμες λύσεις για τις περιπτώσεις στις οποίες δεν υπάρχει θεραπεία για τα προβλήματα που οφείλονται στον ανδρικό παράγοντα.
Το εργαστηριακό μέρος του πρώτου μαθήματος ξεκινά με αναφορά στις λειτουργίες, στον εξοπλισμό και στην οργάνωση του Ανδρολογικού εργαστηρίου. Στην συνέχεια παρουσιάζονται οι αρχικές, σημαντικές πληροφορίες που αφορούν την προετοιμασία για το σπερμοδιάγραμμα και η μακροσκοπική του εξέταση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον ποιοτικό έλεγχο του σπερμοδιαγράμματος που αποτελεί την εγγύηση για το αξιόπιστο αποτέλεσμα.
Το κάθε μάθημα έχει διάρκεια περίπου 7 με 8 ώρες. Τα μαθήματα αρχίζουν στις 10:00 το πρωί με θεωρητικές ομιλίες, ακολουθεί μεσημεριανή διακοπή και συνεχίζονται με το εργαστηριακό μέρος
Για περισσότερες πληροφορίες καλείτε το 6977 222336.
| 10:00 – 10:10 | Εισαγωγή | Β. Γοργούλης Καθηγητής ΕΚΠΑ Διευθ/ντης εργαστηρίου |
| 10:10 – 10:50 | Διάλεξη “Υπογονιμότητα : η ματιά του Ενδοκρινολόγου” | Μ. Νικοπούλου Ενδοκρινολόγος Δ/ντρια Ενδοκ. Νοσοκομείου Έ.Βενιζέλου |
| 10:50 – 11:00 | Συζήτηση | |
| 11:00 – 11:30 | Διάλεξη “Ανδρική Υπογονιμότητα: η ματιά του Ουρολόγου” | Χ. Ασβέστης Ουρολόγος-Ανδρολόγος |
| 11:30 – 12:00 | Συζήτηση – Διάλειμμα | |
| 12:00 – 12:45 | Διάλεξη Ανδρική Υπογονιμότητα και Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή | Θανάσης Παππάς M.D. Ph.D. |
| 12:45 – 13:00 | Συζήτηση | |
| 13:00 – 14:00 | Μεσημεριανή διακοπή | |
| 14:00 – 17:00 15.15 – 15.30 Καφές | Εργαστηριακό μέρος Το Ανδρολογικό Εργαστήριο-γενικά Η σημασία του Ποιοτικού Ελέγχου Το δείγμα του σπέρματος – Υγρή σταγόνα – Μακροσκοπική εξέταση | Θ. Ζεγκινιάδου M.H.Sc., Ph.D Βιολόγος Αναπαραγωγής |
ΜΑΘΗΜΑ 2ο – 15 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2025
Το θεωρητικό μέρος του δεύτερου μαθήματος ξεκινά με την θέση του ψυχολόγου στην διερεύνηση της ανδρικής γονιμότητας. Στην συνέχεια γίνεται αναφορά στη αζωοσπερμία και στις εργαστηριακές εξετάσεις που βοηθούν στην κατάταξή της και ακολουθεί παρουσίαση περιστατικών με πρόβλημα ανδρικού παράγοντα.
Στο εργαστηριακό μέρος το θέμα είναι η μέτρηση του αριθμού των σπερματοζωαρίων και η μέτρηση και διαφοροποίηση των στρογγυλών κυττάρων που μπορεί να υπάρχουν στο δείγμα του σπέρματος. Θα υπάρχει χρόνος για πρακτική εξάσκηση με έτοιμα δείγματα.
Το κάθε μάθημα έχει διάρκεια περίπου 7 με 8 ώρες. Τα μαθήματα αρχίζουν στις 10:00 το πρωί με θεωρητικές ομιλίες, ακολουθεί μεσημεριανή διακοπή και συνεχίζονται με το εργαστηριακό μέρος.
| 10:00 – 10:05 | Εισαγωγή | Β. Γοργούλης Καθ. ΕΚΠΑ Διεθ. Εργαστηρίου |
| 10:05 – 10:35 | Διάλεξη «Οι ψυχολογικές διαστάσεις της Ανδρική Γονιμότητα» | Κ. Χατζηλάκου Ψυχοθεραπεύτρια, Εκπαιδεύτρια & Επόπτρια Gestalt |
| 10:35 – 11:00 | Διάλεξη «Αζωοσπερμία» | T.B.A. |
| 11: 00 – 11:15 | Διάλεξη «Βιοχημεία σπέρματος» | Θ. Ζεγκινιάδου Βιολόγος Αναπαραγωγής |
| 11:15 – 12:00 | Συζήτηση – Διάλειμμα | |
| 12:00 – 13:30 | Παρουσίαση περιστατικών | Γ. Βακαλόπουλος Ουρολόγος Καθ. Ανδρολογίας ΑΠΘ Γ. Κανάκης Ενδοκρ.- Κλ. Ανδρολόγος Επιμελητής ΝΝΑ |
| 13:30 – 14:30 | Μεσημεριανή διακοπή | |
| 14:30 – 17:00 15.30 – 15.45 Καφές | Εργαστηριακό μέρος Μέτρηση του αριθμού των σπερμ/ων | Θ. Ζεγκινιάδου M.H.Sc., Ph.D. Βιολόγος Αναπαραγωγής |
ΜΑΘΗΜΑ 3ο – 29 ΜΑΡΤΙΟΥ 2025
Υπεύθυνη Μαθημάτων: Θεοδοσία Ζεγκινιάδου
Για την σωστή διερεύνηση της ανδρικής γονιμότητας, χρειάζεται να γίνει ένας ενδελεχής έλεγχος. Ο έλεγχος στο DNA των σπερματοζωαρίων αποτελεί πλέον μια εξέταση ρουτίνας, που έχει να δώσει χρήσιμες πληροφορίες. Όπως επίσης και ο καρυότυπος, που θα αποκαλύψει τις περιπτώσεις στις οποίες η υπογονιμότητα οφείλεται σε χρωμοσωμική ανωμαλία. Στο μάθημα αυτό θα συζητηθούν επίσης και άλλες εξετάσεις γενετικής που απαντούν σε σημαντικές ερωτήσεις όπως οι μικροελλείψεις του χρωμοσώματος Υ (AZF), η κυστική ίνωση και το FISH των σπερματοζωαρίων. Σε αυτό το μάθημα θα γίνει αναφορά και στα στατιστικά εργαλεία, που είναι χρήσιμα στις εργαστηριακές μετρήσεις του σπερμοδιαγράμματος.
Στο εργαστηριακό μέρος του τρίτου μαθήματος αρχικά παρουσιάζεται η εκτίμηση της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων με την κατηγοριοποίηση σε 4 τύπους και η εκτίμηση της ζωτικότητας με την μέθοδο της εοσίνης-νιγκροζίνης και με το υπο-οσμωτικό τεστ. Στην συνέχεια θα ακολουθήσει εξάσκηση με έτοιμα δείγματα για την ζωτικότητα και την κινητικότητα.
Το κάθε μάθημα έχει διάρκεια περίπου 7 με 8 ώρες. Τα μαθήματα αρχίζουν στις 10:00 το πρωί με θεωρητικές ομιλίες, ακολουθεί μεσημεριανή διακοπή και συνεχίζονται με το εργαστηριακό μέρος.
| 10:00 – 10:05 | Εισαγωγή | Θ. Ζεγκινιάδου |
| 10:05 – 10:20 | Διάλεξη “Το DNA των σπερματοζωαρίων” | Ε. Κοντογιάννη Εμβρυολόγος |
| 10:20 – 10:50 | Διάλεξη ” Χρωμοσωμικά αίτια στην Ανδρική Υπογονιμότητα “ | Χαρούλα Τσαρουχά Ph.D. Κυτταρογενετίστρια |
| 10:50 – 11:00 | Ερωτήσεις | |
| 11:00 – 11:30 | Διάλεξη “Μονογονιδιακές διαταραχές στην Ανδρική Υπογονιμότητα” | Δ. Παλαιολόγου M.Sc., Ph.D. Γενετίστρια |
| 11:30 – 11:40 | Συζήτηση | |
| 11:40 – 12:00 | Διάλειμμα | |
| 12:00 – 12:30 | Διάλεξη «Η στατιστική στο εργαστήριο σπέρματος» | Κ. Κριτσέλη Στατιστικολόγος Ειδ. Λειτ. Επιστ. Β’ ΙΙΒΕΑΑ |
| 12:30 – 13:00 | Ερωτήσεις | |
| 13.00 – 14.00 | Μεσημεριανή διακοπή | |
| 14:00 – 17:00 | Εργαστηριακό μέρος Μέτρηση της ζωτικότητας των σπερματοζωαρίων Μέτρηση της κινητικότητας των σπερμ/ων | Θ. Ζεγκινιάδου M.H.Sc., Ph.D Βιολόγος Αναπαραγωγής |
ΜΑΘΗΜΑ 4ο – 12 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025
ΜΑΘΗΜΑ 4
Υπεύθυνη Μαθημάτων: Θεοδοσία Ζεγκινιάδου
Σε πολλά ζευγάρια, παρά τους μέχρι τώρα ελέγχους, δεν βρίσκεται συγκεκριμένη αιτιολογία για την υπογονιμότητα. Σε αυτό το μάθημα θα γίνει αναφορά σε ανοσολογικά αίτια και σε καινούργιους τομείς που αναπτύσσονται, όπως η επιγενετική, που θα μπορούσαν να δώσουν χρήσιμες πληροφορίες για τον έλεγχο της ανδρικής γονιμότητας στο μέλλον. Επίσης θα συζητηθούν οι νεοπλασίες του όρχι και η επίδραση τους στην γονιμότητα.
Στο εργαστηριακό μέρος θα γίνει εκτενής αναφορά στον τρόπο που γίνεται η χρώση για την μορφολογία των σπερματοζωαρίων και στις πληροφορίες που μπορούμε να πάρουμε από την μορφολογία. Θα γίνει πρακτική εξάσκηση με έτοιμα παρασκευάσματα
Το κάθε μάθημα έχει διάρκεια περίπου 7 με 8 ώρες. Τα μαθήματα αρχίζουν στις 10:00 το πρωί με θεωρητικές ομιλίες, ακολουθεί μεσημεριανή διακοπή και συνεχίζονται με το εργαστηριακό μέρος
| 10:00 – 10:10 | Εισαγωγή | Θ. Ζεγκινιάδου Βιολόγος Αναπαραγωγής |
| 10:10 – 11:00 | Διάλεξη “Νεοπλασίες του όρχι στον ενήλικα” | Β. Πρωτογέρου Ουρολόγος Καθηγητής Ιατρικής ΕΚΠΑ |
| 11:00 – 11:15 | Ερωτήσεις | |
| 11:15 – 13:00 | Διάλεξη α) Ανοσολογική αιτιολογία υπογονιμότητας και η σχέση της με ενδοκυττάριους μολυσματικούς παράγοντες β) Επίπτωση του ιξώδους στο σπέρμα | Β. Τσιλιβάκος MD, Ph.D. Παθολογοανατόμος – Περιγεννητικός Ανοσολόγος |
| 13:00 – 13:30 | Διάλλειμμα | |
| 13:30 – 14:00 | Διάλεξη Επιγενετική και σπέρμα | Β. Τσιλιβάκος MD, Ph.D. Παθολογοανατόμος – Περιγεννητικός Ανοσολόγος |
| 14:00 – 14:30 | Μεσημεριανή διακοπή | |
| 14:30 – 17:30 | Εργαστηριακό μέρος Εκτίμηση της μορφολογίας των σπερμ/ων | Θ. Ζεγκινιάδου Βιολόγος Αναπαραγωγής |
ΜΑΘΗΜΑ 5ο – 10 ΜΑΪΟΥ 2025
Υπεύθυνη Μαθημάτων: Θεοδοσία Ζεγκινιάδου
Η κρυοσυντήρηση σπέρματος αποτελεί μια μέθοδο διατήρησης της βιωσιμότητας των σπερματοζωαρίων για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Σημαντικό ρόλο παίζει η κρυοσυντήρηση σε περιστατικά στα οποία η αγωγή για κακοήθεια ή για άλλη νόσο θα επηρεάσει αρνητικά την γονιμοποιητική ικανότητα του ατόμου. Η κρυοσυντήρηση μπορεί να γίνει και στον ορχικό ιστό, μετά από βιοψία, σε ωάρια και σε γονιμοποιημένα έμβρυα. Τα κρυοσυντηρημένα δείγματα δίνουν την δυνατότητα στο ζευγάρι να προχωρήσει στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή. Θα γίνει αναφορά επίσης στους μικροοργανισμούς που επηρεάζουν την γονιμότητα καθώς και στην πατρότητα προχωρημένης ηλικίας.
Το εργαστηριακό μέρος του πέμπτου μαθήματος είναι αφιερωμένο στην παθολογονατομική αξιολόγηση του ορχικού ιστού. Μετά την θεωρητική παρουσίαση θα γίνει παρουσίαση συγκεκριμένων προτύπων που αφορούν την ανδρική υπογονιμότητα
| 10:00 – 10.05 | Εισαγωγή | Θ. Ζεγκινιάδου Βιολόγος Αναπαραγωγής |
| 10:05 – 10:30 | Διάλεξη Λοιμώξεις του υπογόνιμου ζεύγους | Γ. Γεωργούλιας MD Βιοπαθολόγος |
| 10:30 – 11.00 | Διάλεξη Κρυοσυντήρηση σπέρματος και ορχικού ιστού | Δ. Τζανακάκη Κλινική Εμβρυολόγος- Αρεταίειο |
| 11:00 – 11:30 | Διάλεξη Κρυοσυντήρηση ωαρίων και εμβρύων | Μ. Σιμοπούλου Εμβρυολόγος-Γενετίστρια Αν. Καθ. ΕΚΠΑ |
| 11:30 – 12:00 | Συζήτηση | |
| 12:00 – 12:30 | Διάλεξη Πατρότητα σε προχωρημένη ηλικία | Δ.Γ. Γουλής Ενδοκρινολόγος Καθηγητής Ιατρικής ΑΠΘ |
| 12:30 – 13:00 | Μεσημεριανή διακοπή | |
| 13:00 – 13:45 | Διάλεξη Ο ρόλος του παθολογοανατόμου στην Ανδρική Γονιμότητα | Δ. Γούτας Iατρός-Ιστοπαθολόγος Συν. Α’ Εργαστήριο Παθ. Ανατομικής ΕΚΠΑ |
| 13:45 – 14:00 | Eρωτήσεις | |
| 14:00 – 15:00 | Παρουσίαση περιστατικών Ιστοπαθολογία όρχεως – Μικροσκόπηση ιστολογικών πλακιδίων ορχικών βιοψιών | Δ. Γούτας Iατρός-Ιστοπαθολόγος Συν. Α’ Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής ΕΚΠΑ |